Phúng điếu hay phúng viếng đám ma là gì?

Từ lâu phúng điếu đã trở thành luật bất thành văn mỗi khi có tang sự diễn ra. Tuy nhiên ý nghĩa và nguồn gốc của việc phúng điếu là gì? Phúng điếu có kiêng cử gì không? Hãy theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm nhé.

Phúng điếu hay phúng viếng đều chỉ một nghĩa, chỉ là do cách nói khác nhau thôi. Nguyên nhân khiến nhiều người vẫn chưa rõ nghĩa của từ phúng điếu hẳn là do đây là một từ Hán Việt.

Phúng là nói những lễ vật mang đến để cúng cho người chết, có thể là trái cây, nhang đèn, vòng hoa, cũng có thể là tiền bạc,…Đây là sự hỗ trợ về mặt vật chất, phụ giúp chi phí tang ma cho gia quyến.

Điếu là chỉ việc người còn sống đến thăm viếng người đã chết lần cuối, thắp nén nhang, vái lạy trước linh cữu, đồng thời an ủi động viên người ở lại. Đây là sự hỗ trợ về mặt tinh thần, để bày tỏ lòng thương tiếc với người chết và san sẻ đau thương với người còn sống.

Phúng điếu hiểu cách ngắn gọn nhất là vừa đến thăm viếng người đã khuất vừa mang theo lễ vật đến cúng tang lễ. Trong hầu hết các đám tang, phúng vẫn thường đi đôi với viếng. Nhưng đôi khi cũng sẽ xuất hiện riêng lẻ như đi điếu nhưng không phúng, đi phúng nhưng không điếu, thường sẽ do tang gia quyết định “chấp điếu hay miễn điếu”.

Tục phúng viếng khi dự đám tang bắt nguồn từ truyền thống tương thân, tương ái giúp đỡ lẫn nhau của hàng xóm láng giềng Việt Nam. Từ thời xa xưa, khi nhà nào có việc lớn như ma chay, cưới gả thì đều xem như việc của cả làng, mỗi người phụ giúp một tay để cùng tang quyến tổ chức tang ma. Người nào không thể giúp sức thì giúp đỡ bằng lễ vật như cau trầu, hoa quả, bánh trái, nhang đèn, phướn liễn và tiền bạc.

Ngày nay trong các lễ tang, hoa tươi được kết thành vòng hay hoa cườm thường được sử dụng để đi phúng điếu và nguồn gốc của việc này được cho là bắt nguồn từ các nước phương Tây, du nhập vào nước ta từ thời Pháp thuộc. Cứ thế theo thời gian, phúng điếu dần trở thành một phong tục quen thuộc, không thể thiếu trong các đám tang của người Việt.

Tuy nói tang gia có thể “chấp hoặc miễn điếu”, nhưng đa số đám tang vẫn hay chấp điếu vì điều đó không chỉ hỗ trợ gia đình về mặt chi phí, mà còn mang ý nghĩa tương trợ lẫn nhau. Hơn nữa, người Việt còn hay có quan niệm: “ Cho đi để nhận lại” hay “ai sao mình vậy”. Dần dà về sau phúng điếu đã trở thành phong tục không thể thiếu trong ma chay Việt Nam.

Đi điếu nơi tang lễ cần chú ý rất nhiều điều vì đám tang là một trong những sự kiện có nhiều kiêng kị nhất trong phong tục Việt Nam. Thế nên những việc như: Nên mua gì để phúng điếu? Có kiêng kị gì không là điều cần phải tìm hiểu kĩ để tránh phạm phải những điều không mong muốn.

Dưới đây là một số điều nên chú ý khi dự tang lễ bạn nên tham khảo:

• Ăn mặc lịch sự kín đáo, không diện đồ màu nổi, trang điểm đậm hay đeo nhiều đồ có giá trị cao để phô trương. Bạn có thể tìm hiểu thêm về trang phục đám tang tại bài viết: Trang phục trong đám tang người Việt
• Nên bật chế độ rung cho điện thoại khi đang làm lễ cúng tụng, để không làm ảnh hưởng đến bầu không khí trang nghiêm của tang lễ.
• Không nên trò chuyện hay để trẻ nhỏ cười giỡn lớn tiếng trong đám tang.
• Không được bàn tán, khen chê người chết nếu không quen biết hay thân thiết với họ.
• Trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai hoặc trong giai đoạn hành kinh hạn chế lưu lại lâu ở đám tang. Vì thể trạng họ lúc này rất yếu, sẽ dễ bị hàn khí của đám ma làm cho nhiễm bệnh.

Khi đi phúng điếu tang lễ ngoài những lưu ý về cách ăn mặc hay tác phong, bạn còn phải tìm hiểu nghi thức vái lạy người đã khuất sao cho hợp lễ nhất. Quan niệm về vái lạy khi dự tang lễ có các nguyên tắc sau:

• Khi người quá cố còn đó (dù đã liệm trong quan tài) thì vẫn được xem như người còn sống nên chỉ lạy đúng 2 lạy và vái 2 vái.
• Một số gia đình có để bàn thờ Phật trước hương án có di ảnh người quá cố thì người đi đám lạy bàn thờ Phật 3 lạy và 2 vái, sau đó lạy trước bàn hương án có di ảnh người quá cố 2 lạy (như lạy người sống).
• Nếu khi đến thắp hương cho người quá cố (đã được an táng rồi) thì lại lạy 4 lạy và vái 3 vái.
• Trong trường hợp người quá cố còn để trong quan tài tại nhà, người đến phúng điếu, nếu là vai trên của người quá cố như các bậc cao niên, hay những người vào hàng cha, anh, chị, chú, bác, cô, dì,… của người quá cố, thì chỉ đứng để vái 2 vái mà thôi.
• Khi quan tài đã được hạ huyệt, tức là sau khi chôn rồi, người ta vái người quá cố 4 vái.

Xem thêm: Cách vái lạy trong đám tang người Việt như thế nào?

Ngày nay ngoài tiền, đa số mọi người sẽ đi viếng đám ma bằng vòng hoa, giỏ trái cây tươi, vật phẩm cúng như: nhang đèn, giấy tiền vàng mã,… Sau đây là một số gợi ý Tháp Long Thọ xin chia sẻ, mời các bạn tham khảo.

Phúng hoa thường là sự lựa chọn nhiều nhất vì sẽ góp phần xua đi không khí u ám của tang lễ. Bạn nên chọn những loại hoa tươi và mang ý nghĩa phù hợp với đám tang để phúng như : hoa lan, hoa hồng trắng, hoa cúc, hoa hồng tím,…

Tuy nhiên hãy hạn chế dùng những loại hoa phúng viếng có màu sắc tươi nổi, không phù hợp để viếng đám tang như vàng, đỏ tươi, hồng, xanh,.. vì đôi khi sẽ dễ khiến gia chủ hiểu nhầm thành ý người tặng.

Bên cạnh đó, những giỏ trái cây tươi cũng sẽ rất ý nghĩa, vừa có thể chưng bày vừa có thể sử dụng sau đám tang, không bị lãng phí. Trái cây thì bạn nên chọn những trái còn tươi xanh để chưng được lâu hơn và sắp xếp chúng vào giỏ thành hình tháp cho đẹp mắt và trang trọng.

Ngoài cách phúng điếu bằng lễ vật như trên, phần lớn mọi người vẫn chọn cách đi phong bì để viếng đám tang. Vì đây là cách nhanh và thực tế nhất, những người ở xa hoặc không thân thiết với người chết cũng hay dùng cách này để bày tỏ lòng thương tiếc, cảm thông.

Nên đi phúng viếng bao nhiêu tiền?

Thời điểm hiện nay, khi kinh tế phát triển, tiền phúng điếu mang ý nghĩa về mặt tinh thần nhiều hơn. Nhiều gia đình không muốn mọi người đi phúng điếu quá nhiều tiền hoặc họ sẽ ghi xin miễn phúng điếu để tránh gây nợ trần gian cho người đã khuất.

Tuy nhiên, dù trong hoàn cảnh nào thì tiền phúng điếu vẫn nguyên giá trị ý nghĩa tốt đẹp của nó. Đi phúng điếu bao nhiêu tiền là hợp lý thì bạn cần căn cứ vào mức độ thân quen với người đã khuất cũng như tang gia để đi tiền hợp lý nhất.

Nếu là người thân thiết, anh em, bạn có thể đi tiền với các mệnh giá lớn như 200.000 đồng, 500.000 đồng. Với những trường hợp bạn bè xã giao hay hàng xóm láng giềng, bạn có thể đi phúng điếu với số tiền ít hơn.

Ngoài ra, bên cạnh việc đi phúng điếu bằng tiền, mọi người còn có thể đi bằng hoa quả, bánh kẹo, vòng hoa,… Đây là phương thức đi điếu đơn giản nhưng vẫn mang ý nghĩa tốt đẹp, sâu sắc.

Cách viết lời phúng viếng chia buồn và phong bì phúng viếng đám tang

Đối với các công ty khi đi viếng đám tang thì họ sẽ có mẫu phong bì công ty phong cách đặt riêng để cho tránh nhầm lẫn đối với các phong kì khác. Còn đối với bạn bè, họ hàng hay xóm giềng chỉ cần dùng những phong thư đơn giản là được.

Thông thường, trên phong bì đám tang sẽ có 2 phần. Đó là From (đến) và To (từ). Cách viết phong bì đi đám ma cho 2 phần này như sau:

• From: Viết tên người đi đám ma, đi phúng viếng
• To: Viết chữ “ Kính viếng ông/ bà/ cô/ chú/ bác/ anh/ em,…”.

Chẳng hạn như, bạn có thể ghi phong bì đi đám ma bạn như sau: From: Cháu N.T.H (bạn của T), To: Kính viếng bà L.M.Đ.

Gợi ý viết lời phúng viếng chia buồn

Ngoài việc đi tiền phúng điếu, bạn còn có thể viết thêm những câu chia buồn ý nghĩa ở mặt sau phong bì, nhằm mục đích an ủi động viên người nhà mau chóng lấy lại được tinh thần. Dưới đây Tháp Long Thọ xin chia sẻ một số mẫu câu chia buồn hay mời bạn tham khảo:

1. Em/anh không biết nói gì hơn ngoài câu chia buồn cùng gia đình mình. Mong gia đình kiên cường, cố gắng động viên nhau vượt qua nỗi đau mất mát này. Mọi người sẽ luôn bên cạnh gia đình mình!
2. Có câu “Chính lúc chết đi là lúc vui sống muôn đời”. Gia đình mình hãy nghĩ rằng khi chết đi, chúng ta mới có được sự sống trọn vẹn để động viên nhau cùng vượt qua khó khăn này. Em/anh và mọi người sẽ luôn bên cạnh gia đình.
3. Em xin gửi lời chia buồn với anh/chị cùng gia đình mình. Cầu mong cho hương hồn (người mất) sẽ trở về cõi vĩnh hằng.
4. Sinh lão bệnh tử, không ai có thể tránh khỏi. Mong anh/chị đừng quá đau buồn, cố gắng giữ gìn sức khỏe để làm chỗ dựa cho gia đình mình. Em xin chia buồn cùng anh/chị và gia đình mình.
5. Em có thể hiểu nỗi đau của anh/chị và gia đình mình lúc này. Chân thành gửi lời chia buồn từ đáy lòng em với anh/chị và gia đình. Mong gia đình mình cố gắng vượt qua để (người mất) được ra đi thanh thản.
6. Cầu mong linh hồn (người mất) sẽ trở về cõi vĩnh hằng. Lẵng hoa chia buồn này như một lời nhắn nhủ rằng anh/chị/em chúng tôi luôn mãi nhớ về bạn. Mong (người mất) yên nghỉ và phù hộ cho gia đình vượt qua nỗi đau mất mát này.
7. Chuyện nhân gian vui buồn đều có

Kiếp nhân sinh như gió thoáng qua

Sinh ra trong một kiếp con người

Sớm ở tối về là lẽ thường thôi…

Thật ngon giấc nhé…

8. Thay mặt đoàn thể anh em, tôi xin phép được chia buồn cùng gia đình. Xin phép gia đình cho tôi được thắp nén nhang cầu cho linh hồn (người mất) được yên nghỉ.

Xem thêm: 100+ mẫu lời chia buồn trong đám tang ý nghĩa và sâu sắc nhất

Khi đi đám ma thông gia, ngoài phúng phong bì ra mọi người còn thường phúng bằng nhiều loại lễ vật khác nhau để bày tỏ thêm nhiều thành ý. Việc đi viếng đám tang bằng lễ vật có thể cúng bái người đã khuất trực tiếp rất ý nghĩa. Vì những lễ vật đó thể hiện rằng bạn đã bỏ ra cả thời gian, tiền của và lẫn sự quan tâm sâu sắc dành cho tang quyến. Tấm lòng đó rất quý và đáng được trân trọng.

Thường thấy khi đi đám tang sui gia, người ta hay phúng liễn có thêu chữ, vừa trang trọng vừa thành kính. Liễn có nhiều mẫu mã đa dạng khác nhau, cả phật giáo lẫn công giáo cho bạn tiện bề lựa chọn sao cho phù hợp.

Liễn đám tang hay còn gọi là bức trướng đám tang hay bức trướng tang lễ. Bức liễn đám tang là lễ vật phúng điếu của sui gia kèm theo vòng hoa và trái cây, trên tấm liễn có in các câu đối và thêu hình phật, hình rồng phượng, hình đức cha đức mẹ ( dành cho người theo đạo) với mong muốn các hương hồn người đã khuất được theo chân phật, sớm về cõi lành.

Xem thêm: Đi tám tang thông gia nên chuẩn bị những gì?

Với những thông tin trên, Tháp Long Thọ hi vọng đã giúp bạn tìm hiểu rõ về việc phúng điếu của người Việt Nam ta. Nếu bạn còn thắc mắc về các thông tin khác hoặc tìm kiếm các sản phẩm tâm linh tặng bạn bè, người thân hoặc đặt ở nhà, hãy liên hệ Tháp Long Thọ qua hotline 0888 000 700. Nhân viên sẽ hỗ trợ và tư vấn một cách chi tiết nhất.