Nến bái quan thường được sử dụng trong đám tang người đã mất, là một vật dụng không thể thiếu trong tục lệ ma chay của mỗi gia đình người Việt Nam. Nó tượng trưng cho hai vị sứ giả dẫn vong hồn người chết tên là Hắc Bạch, Vô Thường trở về cõi âm để luận công, luận tội. Để hiểu rõ thêm về ý nghĩa của nghi lễ bái quan trong đám tang, mời quí bạn đọc hãy cùng Tháp Long Thọ tìm hiểu nhé!
Nến bái quan là gì?
Cặp nến bái quan chính là hai cây nến cầy được thắp lên trong lễ bái quan hay còn gọi là lễ động quan. Lễ bái quan là nghi thức bắt buộc trong lễ đạo tỳ, được thực hiện để xin tiễn đưa người chết về cõi cực lạc.
Đèn cầy bái quan là một khối sáp ở thể rắn được bao quanh một sợi bấc nến, thường có màu đỏ trong đạo phật, màu trắng trong thiên chúa giáo thể hiện cho sự kính trọng, thiêng liêng và tưởng nhớ của người nhà đối với người đã khuất. Khác với những loại nến cầy thông thường, nến cầy bái quan có chiều dài tương đối và có 1 đầu nhọn. Trung bình chiều dài của cặp nến cầy bái quan khoảng từ 30-50cm, tùy vào lựa chọn của chủ lễ sẽ có cặp nến phù hợp trong lễ động quan.
Ý nghĩa của cặp nến bái quan
Nến bái quan có hai ý nghĩa chủ yếu là tượng trưng cho hai vị sứ giả âm gian và mang phước lộc đến cho gia chủ.
Tượng trưng cho hai vị sứ giả âm gian
Nến bái quan trở nên rất là quen thuộc đối với người dân Việt Nam trong các nghi thức của tang lễ. Sở dĩ được sử dụng nhiều như vậy bởi theo quan niệm dân gian cặp nến cầy tượng trưng cho hai vị sứ giả dẫn hồn có tên là Hắc Bạch Vô Thường. Hai vị này sẽ đưa những linh hồn của người đã khuất đến cảnh giới U Minh. Tại đây linh hồn sẽ được đi qua cầu Đại Hà, uống bát canh Mạnh Bà, được phán xét, luận tội và đầu thai chuyển kiếp.
Mang phước lộc đến cho gia chủ
Nến bái quan sẽ được dùng ở nghi lễ bái quan dành cho người đã khuất. Sau nghi thức này thì cặp nến sẽ được gia chủ giữ lại và thắp ở bàn thờ thần tại các quán ăn, cửa hàng (nếu gia đình kinh doanh, buôn bán) hoặc để thờ tại nhà.
Tương truyền rằng, cặp nến tỏa ra lộc khí rất lớn, có thể giúp gia chủ thay đổi vận mạng, thậm chí chúng còn được dùng để đuổi đi tà ma, xua tan điềm xui xẻo. Chỉ cần gia chủ thắp nến lên và khấn vái thì mọi chuyện mong ước sẽ thành hiện thực.
Nếu gia đình có con nhỏ hay khóc lúc đêm hoặc nội bộ trong nhà xảy ra chuyện lục đục hãy thắp cặp nến và sau đó khấn lên xin người trên.
Một số quan niệm cho rằng cặp nến cầy này là phước lộc vì thế gia chủ không nên cho bất cứ ai, nhất là những người pháp sư có tà niệm xấu, tuyệt đối không được bẻ hoặc cắt chúng thành những mảnh nhỏ. Nếu những điều trên xảy ra gia chủ sẽ phải gánh hậu họa khôn lường về sau.
Cách sử dụng nến bái quan theo các đạo
Khi gia đình xảy ra tang sự, kể cả đạo Phật hay đạo Công Giáo đều có sử dụng nến bái quan để tiễn đưa người đã mất.
Đèn cầy bái quan cần được chuẩn bị trước với số lượng là mười hai cây, dùng để thắp lên và xin phép đưa thi hài người mất về tới nơi an nghỉ cuối cùng. Nguyên nhân bởi vì âm gian có đến 12 loại cô hồn, ngã quỉ khác nhau, 12 cây nến sẽ tượng trung cho các cô hồn này. Người chủ lễ sẽ đi từng bước một dùng cây trắc đặt ngang và chắp lạy, cũng như cầm hai cây nến bái quan đã được đốt trên tay để tiến hành làm lễ.
Nến bái quan sử dụng trong đạo Phật
Theo đạo Phật, khi giờ bái quan tới, người chủ lễ sẽ đốt nhang và đèn cầy bái quan phân phát cho các thành viên trong gia đình đứng dọc hai bên hông quan tài người mất. Mọi người cầm nến và chắp vái.
Khi quan tài được khiêng lên, phần đầu cần được đi trước, những người thân trong gia đình thì tay bưng bài bị, di ảnh, bát nhang… để đi trước quan tài. Còn những người thân họ hàng khác hoặc là những người tới để chia buồn thì cần đi ở phía đằng sau quan tài. Ngày đốt nến bái quan để thực hiện lễ động quan trong đạo Phật thường được xem trước để lựa chọn ra giờ tốt, tránh các điềm hung xấu.
Nến bái quan sử dụng trong Phật Giáo thường là màu đỏ.
Nến bái quan sử dụng trong đạo Công Giáo
Nến bái quan trong đạo Công Giáo (Thiên Chúa) được sử dụng tương tự như với đạo Phật, cũng mang ý nghĩa xin phép cho người đã mất di chuyển quan tài đến nơi an nghỉ cuối cùng một cách trọn vẹn. Tuy nhiên, theo đạo Công Giáo sẽ không có quá nhiều nghi thức kèm theo giống như truyền thống của nhân gian.
Vậy nên chúng ta có thể hiểu là dù bái quan theo đạo giáo nào đi chăng nữa, thì nến bái quan cũng là vật dụng cần thiết và rất quan trọng, cần phải được chuẩn bị trước một cách kỹ lưỡng.
Nến bái quan trong đạo Công Giáo thường sử dụng loại nến cầy có màu trắng tượng trưng cho sự thuần khiết của Đức Chúa Trời, gọi linh hồn người đã mất về bên cạnh Chúa.
Mua cặp nến bái quan ở đâu?
Trước khi tiến hành các nghi thức tang lễ, ta cần chuẩn bị nến cầy bái quan sao cho chuẩn xác, đúng loại, đúng kích cỡ và đúng với quy định của từng nghi lễ, dù là theo truyền thống dân gian, theo đạo Phật hay theo đạo Thiên chúa.
Ngày nay, có rất nhiều loại và mẫy mã nến bái quan trên thị trường được sản xuất theo từng nghi thức tôn giáo khác nhau. Vì vậy khi tìm mua nến bái quan, bạn có thể tìm tới các cơ sở chuyên sản xuất và cung cấp nến chuyên dụng hoặc cửa hàng bán đồ tang lễ nhỏ lẻ.
Đám tang thường không thể thiếu cặp nến bái quan bởi vì chúng có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với người đã khuất cũng như người còn sống. Hi vọng bài viết nến bái quan và cách sử dụng trong nghi lễ bái quan đám tang của Tháp Long Thọ chia sẻ được nhiều thông tin hữu ích đến với bạn đọc!
